Verbind met de natuur in de strijd tegen plagen en ziekten

Onderzoeksinstituut: Wageningen University & Research

Locatie: n.v.t.

Periode: 2022

Gefinancierd door: Ministerie van LNV

Status onderzoek: Afgerond

Bodemsoort: n.v.t.

Betrouwbaarheidsscore:

Niet van toepassing

Toelichting bekijken

Ja(a)r(en) van onderzoek:

Statistische onderbouwing:

Geen statistische onderbouwing omdat het gaat om literatuuronderzoek.

Herhalingen:

Nee

Betrouwbaarheidsscore onderbouwing

Geen betrouwbaarheidsscore omdat het gaat om literatuuronderzoek.

Het aanleggen van hagen en houtwallen en een ruimere gewasrotatie zijn relatief eenvoudige maatregelen. Deze kunnen de verbinding tussen land- en tuinbouw en natuur versterken. Binnen de akkerbouw en de vollegrondsgroenteteelt kunnen maar liefst 29 van dit soort maatregelen worden toegepast. Rond een aantal ingrepen is echter nog veel onduidelijk.

Conclusies

De aanleg van hagen en houtwallen levert veel natuurwinst op (biodiversiteit) en kost weinig moeite.
Een ruimere gewasrotatie leidt tot minder plaagdruk, maar betekent meestal ook een groter machinepark.
Mengteelten worden uitgebreid onderzocht, ook deze bevorderen de verbinding tussen land- en tuinbouw en natuur.
Het ontbreekt aan kennis rond inoculatie, biostimulanten, biodiversiteit langs waterwegen en habitatten voor zoogdieren en vogels.

Samenvatting

De ‘Toekomstvisie Gewasbescherming 2030’ spoort telers aan anders tegen gewasbescherming aan te kijken. De 3 pijlers onder dit plan zijn:

Plant- en teeltsystemen zijn weerbaar.
Land- en tuinbouw en natuur zijn met elkaar verbonden.
Nagenoeg zonder emissies naar het milieu en nagenoeg zonder residuen op producten.

Dit rapport is een inventarisatie van beschikbare maatregelen om land- en tuinbouw te verbinden met natuur. Deze zijn gericht op de tweede pijler.

Aanpak

Een groep WUR-experts heeft een lijst opgesteld van 38 mogelijke maatregelen. Deze longlist is vervolgens besproken met een uiteenlopende groep belanghebbenden in verschillende discussiebijeenkomsten. Dit levert per sector shortlists op met relevante maatregelen. Voor de akkerbouw en vollegrondsgroenteteelt bestond deze lijst uit maar liefst 29 maatregelen.

Deze 29 maatregelen zijn beoordeeld op hun:

bijdrage aan de biodiversiteit;
toepasbaarheid;
bijdrage aan het uitvoeringsprogramma.

Zo betekent een hoge score dat een maatregel een hoge bijdrage levert en/of makkelijk toepasbaar is.

Uitkomsten

De aanleg van hagen of bloemstroken, een ruimere gewasrotatie, het gebruik van groenbemesters en het verhogen van de bodemorganische stof scoren allemaal goed. De laatste twee ingrepen worden al regelmatig toegepast.

Het gebruik van mengteelten zoals agroforestry of strokenteelt is nog minder gangbaar. Hier is ook nog veel onduidelijk over de bijdrage aan de biodiversiteit.

Maatregelen waarbij kennis ontbreekt zijn onder andere het gebruik van toevoegingen aan de bodem zoals inoculatie en biostimulanten, maatregelen voor het verhogen van de biodiversiteit in en langs waterwegen en de realisatie van habitatten voor specifieke soorten zoogdieren en vogels.

Aanvullende informatie

Toekomstvisie Gewasbescherming 2030

Impactscore

Met de Impactscore laten we zien op welke bedrijfsactiviteiten de onderzoekresultaten direct effect hebben. Een onderzoeksresultaat kan bijvoorbeeld leiden tot het gebruik van minder gewasbeschermingsmiddelen of minder meststoffen. Dat vermelden we met een korte toelichting.

Door een reductie in middelengebruik zal ook de bodemgezondheid toenemen.

Hoofddoel van de Toekomstvisie Gewasbescherming 2030 is om minder gewasbeschermingsmiddelen te gebruiken.

Vrijwel alle aangedragen maatregelen in het kader van de Toekomstvisie Gewasbescherming 2030 zijn niet direct kostendekkend.

Bij de meeste maatregelen zal de totale opbrengst van de hoofdgewassen afnemen door verlies van productieoppervlakte of een ruimere vruchtwisseling.