Aardappelen telen met niet-kerende grondbewerking
Volledig onderzoeksrapportAardappelen telen met niet-kerende grondbewerking
Over Crkls
In de afgelopen decennia is het landbouwkundig onderzoek in Nederland enorm versplinterd en uit elkaar gegroeid. En ja, boeren hebben vertrouwen in onderzoek, maar hun vertrouwen is niet onvoorwaardelijk. Ook sluit het onderzoek niet altijd goed aan op de urgente problemen waarmee boeren worstelen in de praktijk.
De initiatiefnemers van Crkls: Misset Uitgeverij, BO Akkerbouw, Wageningen University & Research, Aeres Hogeschool en Groen Kennisnet willen hier wat aan doen voor een toekomstbestendige landbouw in Nederland die nu voor grote uitdagingen staat.
Het kennisplatform Crkls wil het kaf van het koren scheiden en bewezen kennis gemakkelijk vindbaar maken voor boeren op een plek. De resultaten van alle onderzoeken en praktijkproeven in Nederland worden verzameld en door een onafhankelijke redactie beoordeelt en op een uniforme en compacte wijze gepubliceerd.
Ga naar de inhoud
Onderzoeksinstituut: Wageningen UR
Locatie: Lelystad, Valthermond en Vredepeel
Periode: van 2009 tot 2019
Gefinancierd door: BO-Akkerbouw
Status onderzoek: Afgerond
Bodemsoort: Zavel-, zand- en dalgrond
Betrouwbaarheidsscore:
Deze leidraad biedt een aanpak hoe je aardappelen kan telen met niet-kerende grondbewerking (NKG) op verschillende grondsoorten. Uit langetermijnexperimenten blijkt dat er met NKG een gelijke aardappelopbrengst is te halen. Afhankelijk van de grondsoort zijn er verbeteringen in de bodemkwaliteit waargenomen.
Conclusies
- Aardappelopbrengst bij NKG op alle grondsoorten gelijk of licht positief t.o.v. ploegen.
- Er zijn geen grote machinale aanpassingen nodig om NKG toe te passen bij de aardappelteelt.
- De voordelen van NKG zijn pas na een aantal jaren zichtbaar, dus bouwplan breed toepassen.
- NKG wordt in iedere bedrijfssituatie anders toegepast en is dus lastig te kopiëren.
Samenvatting
Onderzoek in langetermijn-experimenten
Langetermijn-experimenten zijn vanaf 2009 aangelegd in Lelystad (zavelgrond), Vredepeel (zandgrond) en Valthermond (dalgrond).Niet-kerende grondbewerking (NKG) wordt vergeleken met de standaard grondbewerking (ploegen bij zavel- en zandgrond, spitten bij dalgrond). Voor de uitvoering zijn verschillende grondbewerkingen gehanteerd, deze zijn per systeem weergegeven in tabel 1.
Lees meer
Opbrengst
De aardappelopbrengsten bij NKG zijn op alle grondsoorten gelijk aan die van de standaard grondbewerking. In enkele gevallen geeft NKG zelfs een significant hogere opbrengst.
Overige voordelen
Afhankelijk van de grondsoort verbeteren verschillende aspecten van de bodemkwaliteit zich bij de toepassing van NKG. Zoals opbouw van organische stof in de toplaag (alle grondsoorten) en lagere erosiegevoeligheid, betere waterhuishouding en bodembiodiversiteit (alle op zavel).
Aandachtspunten
Het effect van NKG is zichtbaar na een aantal jaren en is er dus een van lange adem. De structuur is de eerste jaren nog vrij compact, waardoor er meer aandacht nodig is voor een goede opbouw van de rug. Na een aantal jaren wordt de grond ruller. Hiernaast droogt de grond bij NKG langzamer op waardoor agrariërs meer geduld moet hebben in het voorjaar. In de biologische teelt is de verhoogde onkruiddruk een aandachtspunt. Dan moet zo lang mogelijk gewacht worden met de definitieve opbouw van de rug.
Praktijkervaring
Op diverse plaatsen wordt al niet-kerende grondbewerking toegepast. De telers die dit toepassen, zijn allen zeer te spreken over de resultaten en ervaren voordelen in schilkwaliteit, bodemkwaliteit en lager brandstofgebruik.
Impactscore
Met de Impactscore laten we zien op welke bedrijfsactiviteiten de onderzoekresultaten direct effect hebben. Een onderzoeksresultaat kan bijvoorbeeld leiden tot het gebruik van minder gewasbeschermingsmiddelen of minder meststoffen. Dat vermelden we met een korte toelichting.
Gezondheid bodem
Door de opbouw van organische stof in de toplaag worden de bodemaggregaten stabieler en daardoor minder gevoelig voor erosie.
Gebruik chemische middelen
Afhankelijk van grondsoort kans op lichte toename herbiciden (voornamelijk op zavelgrond)
Gebruik kunstmest
Gelijk of in geval van vlinderbloemige groenbemester iets minder
Gebruik energie
Afhankelijk van grondsoort iets minder brandstofgebruik (voornamelijk op dalgrond)
Uitspoeling meststoffen
Minder uitspoeling van stikstof
Uitstoot broeikasgassen
Afhankelijk van grondsoort minder brandstofgebruik (zie energie)
Kosten
Afhankelijk van grondsoort gelijke kosten of lichte afname door lager brandstofgebruik (zie energie)
Gewasopbrengst
Gelijke opbrengst tot licht verbeterde opbrengst
Betrouwbaarheidsscore:
Onderzoek uitgevoerd met statistische onderbouwing, over meerdere jaren en in herhalingen. Onderzoek is zeer betrouwbaar.
