Kosten en baten van niet-kerende grondbewerking
Volledig onderzoeksrapportKosten en baten van niet-kerende grondbewerking
Over Crkls
In de afgelopen decennia is het landbouwkundig onderzoek in Nederland enorm versplinterd en uit elkaar gegroeid. En ja, boeren hebben vertrouwen in onderzoek, maar hun vertrouwen is niet onvoorwaardelijk. Ook sluit het onderzoek niet altijd goed aan op de urgente problemen waarmee boeren worstelen in de praktijk.
De initiatiefnemers van Crkls: Misset Uitgeverij, BO Akkerbouw, Wageningen University & Research, Aeres Hogeschool en Groen Kennisnet willen hier wat aan doen voor een toekomstbestendige landbouw in Nederland die nu voor grote uitdagingen staat.
Het kennisplatform Crkls wil het kaf van het koren scheiden en bewezen kennis gemakkelijk vindbaar maken voor boeren op een plek. De resultaten van alle onderzoeken en praktijkproeven in Nederland worden verzameld en door een onafhankelijke redactie beoordeelt en op een uniforme en compacte wijze gepubliceerd.
Ga naar de inhoud
Onderzoeksinstituut: Wageningen University & Research
Locatie: Diverse plaatsen
Periode: van 2019 tot 2021
Gefinancierd door: BO-Akkerbouw
Status onderzoek: Afgerond
Bodemsoort: Klei, zand en dalgrond
Betrouwbaarheidsscore:
Niet-kerende grondbewerking (NKG) levert gemiddeld iets minder geld op dan ploegen. Opvallend genoeg is het verschil bij gangbare teelten nauwelijks relevant, terwijl NKG bij biologische teelten behoorlijk negatief uitpakt.
Conclusies
- Bij gangbare akkerbouw pakt niet-kerende grondbewerking (NKG) financieel beter uit dan bij bio-akkerbouw.
- Vooral peen gaf een lagere opbrengst bij NKG.
- Bij biologische akkerbouw op klei leverde NKG €505 / ha / jaar minder op dan standaard grondbewerking, bij gangbaar €13 meer.
- Bij akkerbouw op zand leverde NKG €162 (bio) en €53 (gangbaar) minder op dan standaard grondbewerking.
- Bij maisteelt op zand leverde NKG €63 meer op, en op klei €62 minder.
- Bij akkerbouw op veenkoloniale grond leverde NKG €130 meer.
Samenvatting
NKG is iets goedkoper door goedkopere machines, lager brandstofverbruik en meer handelingen in één werkgang. De gewasopbrengsten zijn gemiddeld iets lager.
Voor gangbare akkerbouw geeft niet-kerende grondbewerking (NKG) daarom nauwelijks economische verschillen ten opzichte van standaard grondbewerking.
Lees meer
De proeven
De proeven zijn gedaan op Nederlandse zand-, klei- en veenkoloniale gronden. NKG betekent hier: jaarlijks woelen en cultiveren of woelen, en frezen. Standaard grondbewerking betekent ‘de gangbare praktijk in de regio’. Meestal is dat ploegen of spitten.
Onkruid
De onkruiddruk is wel hoger bij NKG. Dit vormt vooral in biologische systemen een extra kostenpost. Standaard grondbewerking levert daarom in een biologisch systeem meer op.
Peen en NKG gaan nog niet samen
Peen lijkt het slecht te doen onder NKG. In alle proeven op klei en zand gaf peen een lagere opbrengst. Er wordt aan betere rugopbouw- en zaaitechniek voor peen gewerkt.
Gewasprijs belangrijk bij keuze
Het effect op gewasopbrengst wordt belangrijker naarmate het gewas duurder wordt. Peen is duur en gaf een lagere opbrengst. Daarom is voor peen standaard grondbewerking het meest winstgevend. Bij goedkopere gewassen als snijmais, aardappelen en gerst speelt dit niet en leverde NKG zelfs meer op. Bij uien (gangbaar) was NKG ook iets voordeliger.
Nieuwe ploeg of overstappen?
Door de minimale verschillen in veel gewassen kan NKG interessant worden als een ondernemer gaat investeren in een nieuwe ploeg of spitmachine.
Onkruidbeheersing blijft wel een uitdaging. Dit wordt de komende jaren ook voor gangbare bedrijven belangrijker. De verwachting is dat we meer mechanisch zullen gaan bestrijden.
Impactscore
Met de Impactscore laten we zien op welke bedrijfsactiviteiten de onderzoekresultaten direct effect hebben. Een onderzoeksresultaat kan bijvoorbeeld leiden tot het gebruik van minder gewasbeschermingsmiddelen of minder meststoffen. Dat vermelden we met een korte toelichting.
Gezondheid bodem
Aan niet-kerende grondbewerking worden veel bodemgezondheidsvoordelen toegeschreven. Meer bodemleven, minder verstoring, betere waterretentie en meer organische stof.
Gebruik energie
NKG kost minder brandstof dan spitten. Extra wieden is soms wel nodig en dit kost brandstof.
Uitstoot broeikasgassen
NKG wordt gezien als CO2-opslagmaatregel. Het zou dus zelfs een negatief broeikaseffect hebben.
Kosten
NKG is iets goedkoper dan ploegen.
Gewasopbrengst
NKG heeft meestal een licht negatief effect op de opbrengst. Dit geldt niet voor alle gewassen.
Betrouwbaarheidsscore:
Het onderzoek is meerdere jaren uitgevoerd en in herhalingen. Er is geen statistische onderbouwing. Onderzoek is betrouwbaar.
