Successen en lessen van 18 Regeneratieve Landbouwbedrijven
Volledig onderzoeksrapportSuccessen en lessen van 18 Regeneratieve Landbouwbedrijven
Volledig onderzoeksrapportIn de afgelopen decennia is het landbouwkundig onderzoek in Nederland enorm versplinterd en uit elkaar gegroeid. En ja, boeren hebben vertrouwen in onderzoek, maar hun vertrouwen is niet onvoorwaardelijk. Ook sluit het onderzoek niet altijd goed aan op de urgente problemen waarmee boeren worstelen in de praktijk.
De initiatiefnemers van Crkls: Misset Uitgeverij, BO Akkerbouw, Wageningen University & Research, Aeres Hogeschool en Groen Kennisnet willen hier wat aan doen voor een toekomstbestendige landbouw in Nederland die nu voor grote uitdagingen staat.
Het kennisplatform Crkls wil het kaf van het koren scheiden en bewezen kennis gemakkelijk vindbaar maken voor boeren op een plek. De resultaten van alle onderzoeken en praktijkproeven in Nederland worden verzameld en door een onafhankelijke redactie beoordeelt en op een uniforme en compacte wijze gepubliceerd.
Onderzoeksinstituut: Wageningen UR, Het Groene Brein
Locatie: Diverse locaties in Nederland
Periode: van 2018 tot 2022
Gefinancierd door: BO Akkb, TKI Agri&Food, TiFN, Rabo, Cosun, FrslCam
Status onderzoek: Afgerond
Bodemsoort: Alle bodemsoorten
Betrouwbaarheidsscore:
Toelichting bekijken
Ja(a)r(en) van onderzoek:
1
2
3
4
4+
Statistische onderbouwing:
Het onderzoek is niet statistisch onderbouwd.
Herhalingen:
Betrouwbaarheidsscore onderbouwing
Het onderzoek is meerjarig uitgevoerd met herhalingen. De resultaten bevatten geen statistische onderbouwing. Het is daarmee betrouwbaar.
Regeneratieve Landbouw (RL) is een vorm van landbouw die een positieve bijdrage levert aan natuur, milieu, klimaat, voedselzekerheid en sociale omstandigheden. Van 2018 tot 2022 zijn 18 praktijkbedrijven gevolgd die al met RL-praktijken aan de slag waren. De 11 meest toegepaste RL-maatregelen waren 1. Niet kerende grondbewerking 2. Gebruik van groenbemesters 3. Gebruik van compost/bokashi 4. Geen kunstmest 5. Geen chemische gewasbescherming 6. Permanent grasland 7. Kruidenrijk grasland 8. Robuuste veerassen 9. Ruime rotatie 10. Akkerranden en 11. Overblijvende gewassen. De opgedane ervaringen en lessen worden in een vervolgproject toegepast.
De Nederlandse landbouwsector staat voor een aantal doelstellingen verwoord in onder andere het ‘Grondstoffenakkoord’. De consequentie is de noodzaak om tot een nieuw, circulair en regeneratief landbouwsysteem te komen. Regeneratieve landbouw hierin gedefinieerd als landbouw waarbij er een neutrale of positieve balans tussen benutting van en teruggave aan het ecosysteem is (bodem, water, biodiversiteit) ten behoeve van productie van voedsel en biomassa.
Lees meer
Successen en lessen van regeneratieve landbouw (uit de praktijk van voorbeeldpraktijkcases) analyseren en deze ‘Praktijkspoor’ rapporteren.
Met een praktijkgroep van 18 pionier RL-boeren (die in meer of mindere mate regeneratief zijn) ideeën en ervaringen uitwisselen, samen ontdekken wat regeneratief is, wat (economisch) goed werkt, meten en zichtbaar maken van de effecten van regeneratieve landbouw in de praktijk.
Deze opgedane ervaringen en lessen zullen worden gebruikt voor de toekomstige transitie van gangbaar naar regeneratief en voor verdere opschaling (vervolgproject is gestart in 2023).
Follow up project transitie van gangbaar naar regeneratief en voor verdere opschaling.
Regeneratieve Landbouw (Re-Ge-NL) | Overzicht lopende projecten | Nationaal Groeifonds Re-Ge-NL ontwikkelt samen met Nederlandse boeren een toekomstbestendige landbouwsector waarbij landbouw samengaat met bodemverbetering, herstel van bodemleven en natuur. Daarnaast biedt het ook een goed verdienmodel voor boeren.
Basisset van eisen (wetenschappelijk onderbouwde doelen en randvoorwaarden voor een regeneratief landbouwsysteem) beschreven in: Set-of-requirements-version-January-2021.pdf (regenerativefarming.nl), Groot-Koerkamp-et-al-Required-Outcomes-RA-AgEng2021-4-8-July-2021.pdf (regenerativefarming.nl)
Ontwikkeling van KPI’s (Kritische Prestatie Indicatoren): Biodiversiteitsmonitor Factsheet Akkerbouw_13-10-2021.indd (bo-akkerbouw.nl)
Boek Regeneratieve landbouw – Bijdeoorsprong Auteur: Dietmar Näser.
Met de Impactscore laten we zien op welke bedrijfsactiviteiten de onderzoekresultaten direct effect hebben. Een onderzoeksresultaat kan bijvoorbeeld leiden tot het gebruik van minder gewasbeschermingsmiddelen of minder meststoffen. Dat vermelden we met een korte toelichting.
Gezondheid bodem
Door regeneratieve maatregelen zal de bodemgezondheid verbeteren.
Gebruik chemische middelen
Een regeneratievelandbouw-maatregel is geen gebruik van chemische gewasbeschermingsmiddelen die niet zijn toegestaan in de biologische landbouw.
Gebruik kunstmest
Een regeneratieve landbouw maatregel is geen gebruik van kunstmesttypen die niet zijn toegestaan in de biologische landbouw.
Uitstoot ammoniak
Met regeneratieve landbouw gaat de ammoniakemissie per hectare naar beneden.
Gewasopbrengst
De productiviteit scoorde over de 18 RL-boeren gemiddeld relatief laag (kanttekening; van veel akkerbouwbedrijven waren geen opbrengstgegevens beschikbaar en één was bloembolteler).
Het onderzoek is meerjarig uitgevoerd met herhalingen. De resultaten bevatten geen statistische onderbouwing. Het is daarmee betrouwbaar.
Bodembewerking
Gewasbescherming
Onkruidbestrijding