Grondige Aanpak Bodemplagen

Grondige Aanpak Bodemplagen

Ritnaalden. - Foto: Wageningen UR
Ritnaalden. - Foto: Wageningen UR

Over Crkls

In de afgelopen decennia is het landbouwkundig onderzoek in Nederland enorm versplinterd en uit elkaar gegroeid. En ja, boeren hebben vertrouwen in onderzoek, maar hun vertrouwen is niet onvoorwaardelijk. Ook sluit het onderzoek niet altijd goed aan op de urgente problemen waarmee boeren worstelen in de praktijk.


De initiatiefnemers van Crkls: Misset Uitgeverij, BO Akkerbouw, Wageningen University & Research, Aeres Hogeschool en Groen Kennisnet willen hier wat aan doen voor een toekomstbestendige landbouw in Nederland die nu voor grote uitdagingen staat.


Het kennisplatform Crkls wil het kaf van het koren scheiden en bewezen kennis gemakkelijk vindbaar maken voor boeren op een plek. De resultaten van alle onderzoeken en praktijkproeven in Nederland worden verzameld en door een onafhankelijke redactie beoordeelt en op een uniforme en compacte wijze gepubliceerd.


Meer over Crkls

Ga naar de inhoud

Onderzoeksinstituut: Wageningen UR Open Teelten, IRS en Vertify

Locatie: Diverse locaties in Nederland

Periode: van 2022 tot 2026

Gefinancierd door: Diverse partijen, zie partners

Status onderzoek: Lopend

Bodemsoort: Diverse bodemsoorten

Verduurzaming van de landbouw zorgt ervoor dat bodeminsecten steeds vaker aanwezig zijn. Minder intensieve grondbewerking (NKG) en consequentere inzet van groenbemesters zorgen ervoor dat ondergrondse springstaarten en wortelduizendpoten zich steeds meer manifesteren in de akkerbouw (vooral op klei). Waar ze in het verleden weinig last veroorzaakten, krijgen ze nu meer en meer effect op de opkomst van met name suikerbieten en peen. In grasland komen ritnaalden en emelten steeds vaker voor door de druk op het gewasbeschermingsmiddelenpakket.

De Publiek Private Samenwerking (PPS) ‘Grondige Aanpak Bodemplagen’ richt zich op maatregelen die voorkomen dat snellere populatie-opbouw resulteert in bodemplagen. Dat kan zijn in de vorm van groene(re) alternatieven voor de huidige, maar ook door ontwikkeling van nieuwe inzichten rond bijvoorbeeld landruil tussen verschillende landbouwsectoren (akkerbouw, bollen en veehouderij). Een andere kijk op bijvoorbeeld een luchtige ligging van de grond speelt ook een rol. Aandrukken betekent minder holtes, dus minder ruimte voor bodeminsecten. Ook zaken als grondsoort, bouwplan, bemesting, vochthuishouding en pH spelen een rol.

In de PPS Grondige Aanpak Bodemplagen werken telers, adviespartijen, afnemers en onderzoekers samen. De ambitie is om gezamenlijk met concrete maatregelen voor een aanpak te komen of om modellen te ontwikkelen die de kans op bodemplagen in percelen, of delen daarvan, voorspellen. Dit alles om met een zo klein mogelijke inspanning voor telers, een zo groot mogelijk resultaat te halen.

Aandachtspunten

  • Wat maakt een bepaald perceel schadelijk en hoe krijg ik grip op schadelijke populatieniveaus?
  • Wat zijn in biologie en gedrag van de plaagsoorten (alternatieve) aangrijpingspunten voor beheersing?
  • Wat is een goede timing van de maatregelen (voorspellen en beheersen) en hoe effectief zijn de maatregelen voor de betreffende plagen en specifieke soorten?
  • Maatregelen voor teeltinrichting en teeltmaatregelen die aangrijpen op de populatieomvang van bodemplagen.
  • Reductie van middelengebruik en inzet van biologische bestrijding & low-impactmiddelen.
  • Inventarisatie situaties en ervaringen uit de praktijk.

Nieuwe concepten

Een toekomstbestendige aanpak van deze bodemplagen vraagt om nieuwe plaagbeheersingsconcepten. Over veel bodemplagen is onvoldoende kwantitatieve, recente en lokaal (Nederland) relevante informatie beschikbaar. Dit maakt een grondige inhaalslag nodig, om ook in de toekomst over adequate plaagbeheersingsmogelijkheden te kunnen beschikken.

Percelen gezocht voor onderzoek naar ritnaalden

Voor het onderzoek naar goede maatregelen om ritnaaldpopulaties onder de schadegrens te krijgen, zijn we op zoek naar percelen. Deze percelen willen we de komende drie teeltseizoenen monitoren.

Lees meer


VERSCHENEN:
Literatuurstudie ‘Grondige Aanpak Bodemplagen’ brengt kennis samen (19 okt. 2023)


Aanmelden percelen

Aanmelden van percelen voor deelname aan PPS-onderzoek Grondige aanpak bodemplagen

Beschrijving van perceel zoals grootte en grondsoort
Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Contact

Stel uw vraag aan
bodemplagenexpert Hilfred Huiting

Opruimers zoals wortelduizendpoten en ondergrondse springstaarten zijn erg nuttig omdat ze zich voeden met organische stof en voedingstoffen voor planten vrij geven. Helaas zit er ook een keerzijde aan. Net na de zaai van bieten willen de beestjes wel eens van de kiemende bietenplanten eten. Wanneer opruimers in grote aantallen aanwezig zijn kan dit leiden tot het wegvallen van de planten. Zoals te zien is op de foto was dit in Zeewolde, op een van de proefvelden van de PPS Grondige Aanpak Bodemplagen, het geval.

Tijdspad project

  • 01/01/2022 Jaar 1
  • 01/11/2023 Jaar 2
  • 01/01/2024 Jaar 3
  • 01/01/2025 Jaar 4

Meet Olga

In de PPS Grondige Aanpak Bodemplagen (GAB) wordt onderzoek gedaan naar monitoringssystemen voor ritnaalden. Deze beestjes zijn lichtschuw en zitten daarom altijd onder de grond, maar bij grondbewerking komen ze tijdelijk bovenop te liggen. Naast het monitoren met vallen worden er ook nieuwe manieren uitgeprobeerd. Een daarvan is OLGA. Afgelopen winter is er succesvol een eerste proof-of-concept getest en nu kon OLGA in de praktijk worden getest. Op de WUR-locatie in Marwijksoord zijn er direct na het frezen cameraopnames gemaakt en gemarkeerd op welke plekken ritnaalden te zien waren.
 
Met het camerasysteem dat nu ontwikkeld wordt kan er in de toekomst een heel perceel in kaart worden gebracht. Onderzoekers weten dan niet alleen hoeveel ritnaalden er zitten, maar ook wat de verspreiding is van de ritnaalden over het perceel. Deze informatie kan gebruikt worden om gerichter maatregelen te nemen.

Project-team

Hilfred Huiting
Als plattelandsjongen kreeg ik al vroeg een belangstelling voor landbouw en techniek. Een opleiding in die richting lag daarmee voor de hand. Dit vertaalt zich vandaag de dag in mijn interesse in voedselproductie met aandacht voor duurzaamheid en innovatie. Altijd op zoek naar wat wél kan.
Arjan Mager
Projectleider / specialist bodem & bemesting, Vertify
Bas Allema
Dataspecialist en agroecoloog, WUR Open Teelten
Linda Frijters
Insectenspecialist, IRS
Klaas van Rozen
Entomoloog, specialist bodemplagen, WUR Open Teelten

Partners