Gebruik gewasmodel voor een effectieve stikstofgift in mais

Volledig onderzoeksrapport

Gebruik gewasmodel voor een effectieve stikstofgift in mais

Foto: Bert Jansen
Foto: Bert Jansen

Over Crkls

In de afgelopen decennia is het landbouwkundig onderzoek in Nederland enorm versplinterd en uit elkaar gegroeid. En ja, boeren hebben vertrouwen in onderzoek, maar hun vertrouwen is niet onvoorwaardelijk. Ook sluit het onderzoek niet altijd goed aan op de urgente problemen waarmee boeren worstelen in de praktijk.


De initiatiefnemers van Crkls: Misset Uitgeverij, BO Akkerbouw, Wageningen University & Research, Aeres Hogeschool en Groen Kennisnet willen hier wat aan doen voor een toekomstbestendige landbouw in Nederland die nu voor grote uitdagingen staat.


Het kennisplatform Crkls wil het kaf van het koren scheiden en bewezen kennis gemakkelijk vindbaar maken voor boeren op een plek. De resultaten van alle onderzoeken en praktijkproeven in Nederland worden verzameld en door een onafhankelijke redactie beoordeelt en op een uniforme en compacte wijze gepubliceerd.


Meer over Crkls

Ga naar de inhoud

Onderzoeksinstituut: Cornell University

Locatie: Verenigde Staten

Periode: van 2011 tot 2016

Gefinancierd door: Diverse organisaties VS

Status onderzoek: Afgerond

Bodemsoort: Lemig zand, zandig/siltig leem, zavel, lichte klei

Betrouwbaarheidsscore:

Toelichting bekijken

Ja(a)r(en) van onderzoek:

1

2

3

4

4+

Statistische onderbouwing:

Het onderzoek is statistisch onderbouwd.

Herhalingen:

Ja

Betrouwbaarheidsscore onderbouwing

Het onderzoek is meerjarig uitgevoerd en in herhalingen. Het onderzoek is statistisch onderbouwd. Het onderzoek is zeer betrouwbaar.

Met behulp van het Adapt-N model kan op basis van dagelijkse weerdata de stikstofgift voor mais worden bepaald. Zo kunnen telers beter inspelen op de daadwerkelijke behoefte van het gewas en stikstof beter benutten. Bij een groot onderzoek in de Verenigde Staten werd hiermee het stikstofoverschot teruggedrongen met gemiddeld 36%.

Conclusies

  • Een stikstofbemesting gedurende het groeiseizoen op basis van weerdata is effectiever dan een vooraf bepaalde gift.
  • Door gebruik van het Adapt-N model is het niet nodig het gewas actief te meten.
  • De totale stikstofgift nam af met gemiddeld 18% en het stikstofoverschot met 36% bij gelijkblijvende gewasopbrengst.
  • Dit systeem is ook te gebruiken in Nederland en kan zo de stikstofefficiëntie verhogen.

Samenvatting

In dit onderzoek zijn de gegevens van 127 veldproeven in 7 verschillende staten in de VS gebruikt om te beoordelen of het gebruik van het Adapt-N model de stikstofefficiëntie kan verhogen.

Lees meer

Aanpak

In de gebruikte proeven is steeds een vaste stikstofgift toegepast op basis van de beste praktijkadviezen. Daarnaast is in een ander (deel van) het perceel een dynamische gift bepaald met behulp van een modelberekening op basis van actuele weerdata. In beide gevallen is rekening gehouden met de gebruikte rassen en verschillende perceelseigenschappen.

Voor beide strategieën zijn het stikstofoverschot en de stikstofefficiëntie berekend. Het stikstofoverschot is de totale stikstofgift (input) minus de hoeveelheid stikstof in het geoogste product (output). De stikstofefficiëntie is de output gedeeld door de input: hoeveel kilo stikstof in het gewas levert een kilo stikstof in de bemesting op.

Resultaten

Door de stikstofgift aan te passen aan de groeiomstandigheden kon de totale stikstofgift gemiddeld met 18% worden verlaagd. Het stikstofoverschot daalde zelfs met 36% en de stikstofefficiëntie nam met 17% toe.

Het stikstofoverschot was aanzienlijk groter in de percelen waar drijfmest was toegepast. Voor deze percelen adviseerde het model daarom ook geen bijbemesting gedurende het groeiseizoen.

Om uitputting van de bodem te voorkomen, houden de auteurs een stikstofoverschot tussen 0 en 48 kg/ha aan. 42% van de percelen met een dynamische stikstofgift voldeden hieraan, tegenover slechts 14% van de percelen met een vaste gift.

Aanvullende informatie

Er is een aantal belangrijke verschillen tussen de onderzochte Amerikaanse en de Nederlandse maisteelt:

  • Op 91% van de percelen groeide korrelmais en op 9% snijmais, in Nederland is die verdeling bijna precies andersom.
  • Op slechts 20% van de percelen werd drijfmest toegepast, in Nederland geldt dit juist voor het merendeel van de percelen.
  • Het stikstofoverschot in de maisteelt is in Nederland al lager.

Desalniettemin kan deze modelgestuurde aanpak waarschijnlijk ook hier de efficiëntie verbeteren.

Impactscore

Met de Impactscore laten we zien op welke bedrijfsactiviteiten de onderzoekresultaten direct effect hebben. Een onderzoeksresultaat kan bijvoorbeeld leiden tot het gebruik van minder gewasbeschermingsmiddelen of minder meststoffen. Dat vermelden we met een korte toelichting.

Gezondheid bodem

Meer

Door rekening te houden met de actuele omstandigheden worden zowel overbemesting als uitputting van de grond voorkomen.

Gebruik kunstmest

Minder

Door in te spelen op de gewasbehoefte wordt kunstmest effectiever ingezet.

Uitspoeling meststoffen

Minder

Door het stikstofoverschot te beperken spoelt minder stikstof uit.

Uitstoot ammoniak

Minder

Door het stikstofoverschot te beperken neemt de ammoniakuitstoot af.

Kosten

Minder

Door kunstmest gerichter toe te passen kunnen het gebruik en daarmee de kosten omlaag bij dezelfde opbrengst.

Betrouwbaarheidsscore:

Het onderzoek is meerjarig uitgevoerd en in herhalingen. Het onderzoek is statistisch onderbouwd. Het onderzoek is zeer betrouwbaar.

Tags

Bemesting

author_image

Auteur

Fred Kool