Voorkom ritnaaldschade in knol-, bolgewassen en kiemplanten

Volledig onderzoeksrapport

Voorkom ritnaaldschade in knol-, bolgewassen en kiemplanten

Schade door ritnaalden. - Foto: Misset
Schade door ritnaalden. - Foto: Misset

Over Crkls

In de afgelopen decennia is het landbouwkundig onderzoek in Nederland enorm versplinterd en uit elkaar gegroeid. En ja, boeren hebben vertrouwen in onderzoek, maar hun vertrouwen is niet onvoorwaardelijk. Ook sluit het onderzoek niet altijd goed aan op de urgente problemen waarmee boeren worstelen in de praktijk.


De initiatiefnemers van Crkls: Misset Uitgeverij, BO Akkerbouw, Wageningen University & Research, Aeres Hogeschool en Groen Kennisnet willen hier wat aan doen voor een toekomstbestendige landbouw in Nederland die nu voor grote uitdagingen staat.


Het kennisplatform Crkls wil het kaf van het koren scheiden en bewezen kennis gemakkelijk vindbaar maken voor boeren op een plek. De resultaten van alle onderzoeken en praktijkproeven in Nederland worden verzameld en door een onafhankelijke redactie beoordeelt en op een uniforme en compacte wijze gepubliceerd.


Meer over Crkls

Ga naar de inhoud

Onderzoeksinstituut: Wageningen UR

Locatie: Nederland

Periode: 2021

Gefinancierd door: BO Akkerbouw, TKI AgriFood

Status onderzoek: Afgerond

Bodemsoort: Alle grondsoorten

Betrouwbaarheidsscore:

Niet van toepassing

Toelichting bekijken

Ja(a)r(en) van onderzoek:

1

2

3

4

4+

Statistische onderbouwing:

Geen statistische onderbouwing omdat het gaat om literatuuronderzoek.

Herhalingen:

Nee

Betrouwbaarheidsscore onderbouwing

Geen betrouwbaarheidsscore omdat het gaat om literatuuronderzoek.

Ritnaalden veroorzaken de laatste vijftien jaar een toenemende schade in knol- en bolgewassen waaronder aardappel, ui, peen, kiemplanten van mais, suikerbiet en granen. Graslanden bevatten vaak een hoge dichtheid schadelijke ritnaalden. Bij een volgteelt op een gescheurde grasmat ondervinden gewassen vaak ritnaaldschade. Voorkom dit door eerst een ritnaaldmonitoring uit te voeren.

Conclusies

  • Goed onderhouden graslanden waarbij regelmatig belucht en bekalkt wordt zijn minder aantrekkelijk voor ritnaalden.
  • Ritnaaldschade aan mais op percelen zonder graslandhistorie heeft mogelijk te maken met (stikstof)vanggewassen die tegelijkertijd met mais worden gezaaid.
  • Vroeger oogsten (eind zomer, vroeg in de herfst) is een effectieve maatregel om knolschade in aardappel te voorkomen.
  • Gangbare akkerbouwrotaties (zonder gras) met graan in een 1:4 rotatie of ruimer leiden in het algemeen niet tot problemen met ritnaalden.
  • Bestrijden van ritnaalden na signalering is mogelijk met granulaten (slechts 20 procent minder schade).
  • Kniptorren kunnen bestreden worden met een pyrethroïde of worden weggevangen (na signalering door monitoring met behulp van een seksferomoon).

Samenvatting

Ritnaalden zijn de larven van kniptorren. De belangrijkste in Nederland zijn Agriotes lineatus en A. obscurus. Ze vreten aan ondergrondse plantendelen met als gevolg verwelking of afsterving van kiemplanten. In knollen en bollen worden gangen gevreten. In consumptieaardappelen leidt dit tot kwaliteitsvermindering.

Aanvullende informatie

Artikel: Beheersing van bodemplaaginsecten via bodemgezondheidsmaatregelen
Een overzicht van de beschikbare kennis voor een selectie van akkerbouwgewassen met hun bijbehorende bodemplaaginsecten.
Auteurs: K. van Rozen, H.F. Huiting, A.B. Allema, R.W.H.M. van Tol, J. Postma
Rapport WPR-1061 (2021). Dit rapport is gratis te downloaden op https://doi.org/10.18174/538253

Voor meer informatie: Begeleidende rapportage Schema Bodemplagen (2013) Y. T. Qiu, K. van Rozen, E. Raaijmakers, T. Everaarts, https://edepot.wur.nl/294276

Ritnaalden zijn niet zomaar voor één gat te vangen, Leo Hanse, Maries Elemans, Aardappelwereld magazine, juli 2022, nummer 7, blz. 21-27.

Handboek groenbemesters, W. Haagsma (2019) Het handboek is digitaal beschikbaar op de website: www.handboekgroenbemesters.nl

Het is ook in gedrukte vorm uitgekomen en is te bestellen bij Agrio, www.agrio.nl/groenbemestershandboek

Het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb):
https://toelatingen.ctgb.nl/nl/authorisations

Impactscore

Met de Impactscore laten we zien op welke bedrijfsactiviteiten de onderzoekresultaten direct effect hebben. Een onderzoeksresultaat kan bijvoorbeeld leiden tot het gebruik van minder gewasbeschermingsmiddelen of minder meststoffen. Dat vermelden we met een korte toelichting.

Betrouwbaarheidsscore:

Geen betrouwbaarheidsscore omdat het gaat om literatuuronderzoek.

Tags

Gewasbescherming

author_image

Auteur

Annelies Beniers