Tagetes onderdrukt wortellesieaaltjes; Vydate in ui overbodig
Volledig onderzoeksrapportTagetes onderdrukt wortellesieaaltjes; Vydate in ui overbodig
Over Crkls
In de afgelopen decennia is het landbouwkundig onderzoek in Nederland enorm versplinterd en uit elkaar gegroeid. En ja, boeren hebben vertrouwen in onderzoek, maar hun vertrouwen is niet onvoorwaardelijk. Ook sluit het onderzoek niet altijd goed aan op de urgente problemen waarmee boeren worstelen in de praktijk.
De initiatiefnemers van Crkls: Misset Uitgeverij, BO Akkerbouw, Wageningen University & Research, Aeres Hogeschool en Groen Kennisnet willen hier wat aan doen voor een toekomstbestendige landbouw in Nederland die nu voor grote uitdagingen staat.
Het kennisplatform Crkls wil het kaf van het koren scheiden en bewezen kennis gemakkelijk vindbaar maken voor boeren op een plek. De resultaten van alle onderzoeken en praktijkproeven in Nederland worden verzameld en door een onafhankelijke redactie beoordeelt en op een uniforme en compacte wijze gepubliceerd.
Ga naar de inhoud
Onderzoeksinstituut: Delphy
Locatie: Beuling Eerste Exloërmond
Periode: van 2017 tot 2020
Gefinancierd door: BO Akkerbouw
Status onderzoek: Afgerond
Bodemsoort: Dalgrond
Betrouwbaarheidsscore:
Wortellesieaaltjes (Pratylenchus penetrans) tasten het wortelstelsel van ui aan met als gevolg opbrengstreductie. Tagetes als voorvrucht reduceerde de Pp-aaltjespopulatie met 90%. Zaaiuien vertoonde op dit perceel een hogere opbrengst en een betere kwaliteit dan bij de andere voorvruchten. De netto opbrengst was het hoogst zonder het granulaat Vydate (10 kilo/ha).
Conclusies
- Tagetes als voorvrucht reduceerde de wortellesieaaltjes-populatie (Pp) met 90% (strategie 4).
- Op het Tagetes-perceel (4) was de opbrengst en kwaliteit van zaaiuien hoger dan bij braak en resistente bladrammenas (1, 2 en 3) .
- De tarra van zaaiuien (minder scheurkonten) was op het Tagetes-perceel (4) lager.
- Op het Tagetes-perceel (4) was de zaaiuien-opbrengst zonder Vydate (10 kilo/ha) hoger.
- De vermeerdering van de wortellesieaaltjes (Pp) was door de zaaiuien op het Tagetes-perceel (4) weinig omhoog gegaan en op een laag niveau gebleven.
Samenvatting
De afgelopen jaren zijn er steeds meer problemen geconstateerd met schadelijke aaltjes in Noordoost-Nederland. Dit zijn het aardappelcysteaaltje (AM), wortellesieaaltje Pratylenchus penetrans, wortelknobbelaaltje Meloidogyne spp. en vrijlevende wortelaaltje Trichodorus spp. De aaltjes veroorzaken opbrengstderving in onder andere aardappelen, uien en peen.
Lees meer
Veel ervaring is opgedaan om op een natuurlijke manier de aaltjes in het veld te bestrijden. Bij aardappelmoeheid is bekend dat door braak of teelt van aardappels als vanggewas de AM-populatie afneemt. Tagetes patula is de meest effectieve bestrijdingsmaatregel voor het verminderen van het wortellesieaaltjes. Tagetes vermeerdert wel Trichodoriden sterk. Effectief tegen het wortelknobbelaaltje is de teelt van resistente bladrammenas.
Onder de noemer Bio Bodem Boost is in het voorjaar van 2018 gestart met een veldexperiment om meerdere alen tegelijkertijd binnen één teeltjaar aan te pakken.
Doel algemeen
Kan er binnen één teeltjaar op een perceel met twee natuurlijke bestrijdingsstrategieën drie soorten alen (AM, wortelknobbelaaltje en wortellesieaaltje tegelijkertijd worden verminderd?
Doel experiment 2020
- Wat zijn de voordelen in de praktijk van de verschillende bestrijdingsstrategieën van 2019 op de opbrengst en kwaliteit van zaaiuien in 2020?
- Wat is het effect van uien op de hoeveelheid Pp-aaltjes in de bodem?
- Wat is het effect van granulaat op de opbrengst?
Proefopzet
In 2019 is op een perceel met hoge besmettingen van AM, wortelknobbelaaltjes (Melo) en wortellesieaaltjes (Pp), vier bestrijdingsstrategieën in 4 herhalingen aangelegd:
- Zomergerst gevolgd door zwarte braak (referentie)
- Zomergerst gevolgd door resistente bladrammenas
- Vanggewas aardappelen gevolgd door resistente bladrammenas
- Vanggewas aardappelen gevolgd door Tagetes
In 2020 zijn op dit perceel zaaiuien geteeld, met een tweedeling: Met en zonder granulaat Vydate (10 kilo per ha).
In januari en november 2020 zijn (in grondmonsters) het aantal alen per 100 ml grond van de verschillende soorten bepaald.
Resultaten
- Bij voorvruchten resistente bladrammenas en braak gecombineerd met aardappel of gerst (1, 2 en 3) bleef de wortellesieaaltjes-populatie hoog. Daardoor was de opbrengst en kwaliteit van zaaiuien lager.
- De wortelknobbelaaltjes-populatie is door de teelt van uien bij alle vier de bestrijdingsstrategieën weinig toegenomen. Aan het begin van de teelt waren er bij alle veldjes lage aantallen wortelknobbelaaltjes. De opbrengstderving van zaaiuien is niet veroorzaakt door het wortelknobbelaaltje.
- Bij drie bestrijdingsstrategieën (1, 2 en 4) heeft toevoeging van het granulaat Vydate (10 kilo/ha) geen positief effect op de meeropbrengst van zaaiuien. Alleen bij de combinatie van aardappel en bladrammenas (3) was er een meeropbrengst. Bij de combinatie aardappel en Tagetes (4) was er een minderopbrengst met Vydate.
- Vocht is een onmisbare factor in het slagen van de teelt van Tagetes. Om een maximaal rendement te halen is het noodzakelijk te kunnen beregenen.
- Aardappel-opslag en onkruiden in een Tagetes-perceel kunnen de wortellesieaaltjes vermeerderen en daardoor wordt de maximale reductie lager. Het is belangrijk dat het perceel opslag en onkruid vrij is.
Aanvullende informatie
- Bio Bodem Boost Eerste Exloërmond 2020
- In opdracht van de stuurgroep Plan van Aanpak AM, Branche Organisatie Akkerbouw
Verslag van Bio Bodem Boost 2019 voor meer informatie over de proefopzet en resultaten van 2019. - Alles over aardappelmoeheid (AM): achtergronden, regelgeving, bemonstering, bestrijding en beheersing –> Beheersing van aardappelmoeheid in de akkerbouw
Impactscore
Met de Impactscore laten we zien op welke bedrijfsactiviteiten de onderzoekresultaten direct effect hebben. Een onderzoeksresultaat kan bijvoorbeeld leiden tot het gebruik van minder gewasbeschermingsmiddelen of minder meststoffen. Dat vermelden we met een korte toelichting.
Gebruik chemische middelen
Door de aaltjespopulaties op een natuurlijke manier te bestrijden zijn er mindere chemische gewasbeschermingsmiddelen nodig.
Voedselveiligheid
Minder gebruik van chemische gewasbeschermingsmiddelen door op een natuurlijke manier aaltjes te bestrijden.
Gewasopbrengst
Bij een goede natuurlijke bestrijding van de aaltjespopulaties is de opbrengst van het gewas hoger.
Betrouwbaarheidsscore:
Het onderzoek is meerjarig uitgevoerd en in herhalingen. Het onderzoek is statistisch onderbouwd. Het onderzoek is zeer betrouwbaar.
