Plaagbeheersing ondersteunen met goed aangelegde akkerranden
Volledig onderzoeksrapportPlaagbeheersing ondersteunen met goed aangelegde akkerranden
Over Crkls
In de afgelopen decennia is het landbouwkundig onderzoek in Nederland enorm versplinterd en uit elkaar gegroeid. En ja, boeren hebben vertrouwen in onderzoek, maar hun vertrouwen is niet onvoorwaardelijk. Ook sluit het onderzoek niet altijd goed aan op de urgente problemen waarmee boeren worstelen in de praktijk.
De initiatiefnemers van Crkls: Misset Uitgeverij, BO Akkerbouw, Wageningen University & Research, Aeres Hogeschool en Groen Kennisnet willen hier wat aan doen voor een toekomstbestendige landbouw in Nederland die nu voor grote uitdagingen staat.
Het kennisplatform Crkls wil het kaf van het koren scheiden en bewezen kennis gemakkelijk vindbaar maken voor boeren op een plek. De resultaten van alle onderzoeken en praktijkproeven in Nederland worden verzameld en door een onafhankelijke redactie beoordeelt en op een uniforme en compacte wijze gepubliceerd.
Ga naar de inhoud
Onderzoeksinstituut: Wageningen University & Research
Locatie: n.v.t.
Periode: 2022
Gefinancierd door: Wag. UR, LTO, BO Akkerbouw, NFO, Glastuinbouw NL
Status onderzoek: Afgerond
Bodemsoort: n.v.t.
Betrouwbaarheidsscore:
Niet van toepassing
Akkerranden kunnen bijdragen aan meerdere doelen. Een daarvan is het vergroten van functionele agrobiodiversiteit, die de bestrijding van natuurlijke plaaginsecten kan bevorderen.
Conclusies
- Akkerranden kunnen, mits goed aangelegd en onderhouden, bijdragen aan de bestrijding van natuurlijke plagen.
- Behandel de akkerrand met zorg en houd onkruid onder controle.
- Kies plantensoorten die passen bij de natuurlijke vijanden die je wilt bevorderen.
Samenvatting
Akkerranden rondom percelen worden aangelegd voor verschillende doelen. Denk aan extra biodiversiteit, als buffer tussen akker en sloot (emissiebeperking), of omdat akkerbouwers het gewoon mooi vinden.
Wat is functionele agrobiodiversiteit?
Plaaginsecten kunnen worden bestreden door natuurlijke vijanden, mits die gedurende het hele jaar voeding en een overwinteringsplaats hebben. De larven van natuurlijke vijanden halen hun energie vaak uit nectar, die ze in akkerranden kunnen vinden. Eenjarige akkerranden bieden alleen voedsel, meerjarige akkerranden zijn daarnaast ook een overwinteringsplaats. Goed gevoede natuurlijke vijanden die zich naast een perceel bevinden, geven een grotere kans om plaaginsecten onder de duim te houden.
Hoe dit te doen?
Goede keuzes (locatie, mengsels, beheer) rondom de aanleg van akkerranden creëren functionele biodiversiteit. Een blauwdruk bestaat echter niet. Hieronder staan een aantal overwegingen en aandachtspunten.
Aandachtspunten
- Door specifieke planten toe te voegen aan de akkerranden is het mogelijk om specifieke natuurlijke vijanden te lokken. Bij de links is meer informatie te vinden om te helpen bij deze keuze.
- Zaai eenjarige randen in april / begin mei. Meerjarige randen kunnen tot september worden ingezaaid. Zaai het liefst inheems (en nog liever regionaal) zaaizaad.
- Akkerranden nemen ruimte in ten koste van gewassen. Let op mogelijkheden voor subsidie bij de regionale Agrarische Natuur Vereniging. Dit kan veranderen met het nieuwe GLB.
- Hoe beter je de rand beheert, hoe langer de akkerrand meegaat. Rij er niet onnodig overheen, maai tijdig (en voer tijdig af),en hou onkruid in bedwang. Begin schoon met een vals zaaibed en pak wortelonkruiden plaatsspecifiek aan. Een goed mengsel kan vergrassing tegengaan. Hiermee kan een rand makkelijk 5 jaar blijven functioneren.
Aanvullende informatie
- Factsheet Functionele akkerranden voor plaagbeheersing( FAB)
- FAB en akkerranden voor natuurlijke plaagbeheersing. Inclusief een lijst met plantensoorten en hun functies voor FAB.
- FAB en omgeving. Het belang van groene en blauwe netwerken
- FAB en gewasbescherming. Het belang van goed waarnemen (inclusief beschrijving van natuurlijke vijanden en plagen).
- FAB en een weerbare bodem. Dit gaat over FAB in bodembeheer (dus niet specifiek akkerranden).
Impactscore
Met de Impactscore laten we zien op welke bedrijfsactiviteiten de onderzoekresultaten direct effect hebben. Een onderzoeksresultaat kan bijvoorbeeld leiden tot het gebruik van minder gewasbeschermingsmiddelen of minder meststoffen. Dat vermelden we met een korte toelichting.
Gebruik chemische middelen
Met juist aangelegde akkerranden is het mogelijk om bepaalde plaaginsecten minder te hoeven bestrijden door verhoging van de functionele biodiversiteit.
Uitspoeling meststoffen
Akkerranden kunnen de emissie van meststoffen (en gewasbeschermingsmiddelen) naar het oppervlaktewater beperken.
Gewasopbrengst
De grond voor de akkerrand kan niet worden gebruikt voor het hoofdgewas. Het is op dit moment mogelijk om subsidie aan te vragen bij de regionale Agrarische Natuur Vereniging, maar dit kan veranderen in verband met het nieuwe GLB.
Betrouwbaarheidsscore:
Geen betrouwbaarheidsscore omdat het gaat om literatuuronderzoek.
