Biodoperwt profiteert van seizoensrijpaden, gangbare wintertarwe niet
Teelt van doperwten. - Foto: Mark Pasveer
Over Crkls
In de afgelopen decennia is het landbouwkundig onderzoek in Nederland enorm versplinterd en uit elkaar gegroeid. En ja, boeren hebben vertrouwen in onderzoek, maar hun vertrouwen is niet onvoorwaardelijk. Ook sluit het onderzoek niet altijd goed aan op de urgente problemen waarmee boeren worstelen in de praktijk.
De initiatiefnemers van Crkls: Misset Uitgeverij, BO Akkerbouw, Wageningen University & Research, Aeres Hogeschool en Groen Kennisnet willen hier wat aan doen voor een toekomstbestendige landbouw in Nederland die nu voor grote uitdagingen staat.
Het kennisplatform Crkls wil het kaf van het koren scheiden en bewezen kennis gemakkelijk vindbaar maken voor boeren op een plek. De resultaten van alle onderzoeken en praktijkproeven in Nederland worden verzameld en door een onafhankelijke redactie beoordeelt en op een uniforme en compacte wijze gepubliceerd.
Het onderzoek is eenjarig uitgevoerd met herhalingen. De resultaten bevatten een statistische onderbouwing. Het is daarmee betrouwbaar.
Gebruik van seizoensrijpaden kan bodemverdichting tegengaan. In dit systeem wordt er na de hoofdgrondbewerking niet meer gereden waar de planten gaan groeien. In het eerste jaar was de opbrengst van biologische doperwt flink hoger. De gangbare wintertarweopbrengst was vergelijkbaar.
Conclusies
Seizoensrijpaden in biologische doperwt geven een hogere opbrengst dan standaard teeltsysteem op brede banden.
Opbrengst van gangbare wintertarwe is bij seizoensrijpaden vergelijkbaar met het standaard teeltsysteem.
Indringingsweerstand is gelijk bij standaard teeltsysteem en seizoensrijpaden.
Samenvatting
Vermindering van bodemverdichting krijgt in Nederland veel aandacht. De machines op een bedrijf hebben echter vaak uiteenlopende spoorbreedtes waardoor bijna de hele bodem aangereden wordt. Bij seizoensrijpaden worden alle bewerkingen gedurende het seizoen vanuit hetzelfde spoor uitgevoerd, waardoor een deel van de bodem ontlast wordt. De hoofdgrondbewerking en de oogst gebeuren niet vanaf de rijpaden.
Lees meer
Opzet
Tijdens deze proef zijn vaste seizoensrijpaden op 3.20 meter spoorbreedte vergeleken met gangbare teelt op brede banden. De proef is zowel in een gangbaar als biologisch bouwplan uitgevoerd en werd 3 jaar herhaald op dezelfde plek. In het gangbare bouwplan vindt de vergelijking plaats op zowel geploegde als niet kerende grond. Bij biologisch enkel niet kerend. Metingen zijn verricht aan opbrengst en indringingsweerstand.
Biologische doperwten
De opbrengst van de biologische doperwten bij de seizoensrijpaden was 4.916 kilo hoger dan bij het gebruik van standaard brede banden. Dit komt neer op een opbrengststijging van ruim 40%. Het gaat hierbij om de opbrengst inclusief het rijpad waar geen gewas groeit. De opbrengststijging op het beteelde oppervlakte op onbereden grond is dus nog hoger (50%).
Gangbare wintertarwe
Voor gangbare wintertarwe waren de opbrengstverschillen kleiner. Standaard brede banden op geploegde grond presteerden het beste. De opbrengst was minimaal 220 kilo hoger dan bij de andere objecten.
De opbrengst bij geploegde grond was gemiddeld 175 kilo (1,9%) hoger dan bij niet kerende grondbewerking. Tussen vaste rijpaden en standaard brede banden is geen verschil gemeten.
Bodemverdichting
De indringingsweerstand is gelijk bij de toepassing van brede banden en de seizoensrijpaden. Uit sommige individuele metingen kwamen significante verschillen naar voren, maar deze waren vaak niet eenduidig.
Impactscore
Met de Impactscore laten we zien op welke bedrijfsactiviteiten de onderzoekresultaten
direct effect hebben. Een onderzoeksresultaat kan bijvoorbeeld leiden tot het gebruik
van minder gewasbeschermingsmiddelen of minder meststoffen. Dat vermelden we met een
korte toelichting.
Gezondheid bodem
Meer
Door het gebruik van vaste seizoensrijpaden wordt de grond minder bereden en daarmee treedt er minder verdichting op. Gedurende het groeiseizoen is de grond dus losser waardoor overtollig water beter weg kan en de plant beter kan wortelen.
Kosten
Meer
Ombouwen van een trekker naar 3.20 m spoorbreedte is erg duur, hierdoor zijn de kosten hoger bij toepassing van seizoensrijpaden.
Gewasopbrengst
Meer
Door gebruik te maken van seizoensrijpaden op 3.20 m breedte is de opbrengst van de biologische doperwten flink hoger ten opzichte van het gangbare teeltsysteem op brede banden. Bij de wintertarwe was de opbrengst iets lager, maar met een erg klein verschil.
Aanvullende informatie
Dit is een tussenrapportage na 1 jaar onderzoek (2021). Het onderzoek wordt nog 2 jaar herhaald op hetzelfde perceel.
Betrouwbaarheidsscore:
Het onderzoek is eenjarig uitgevoerd met herhalingen. De resultaten bevatten een statistische onderbouwing. Het is daarmee betrouwbaar.
