Aaltjes en bodemschimmels kunnen samen nóg gemener zijn
Aaltjes en bodemschimmels kunnen in de bodem samen planen belagen. - Foto: Peter Roek
Over Crkls
In de afgelopen decennia is het landbouwkundig onderzoek in Nederland enorm versplinterd en uit elkaar gegroeid. En ja, boeren hebben vertrouwen in onderzoek, maar hun vertrouwen is niet onvoorwaardelijk. Ook sluit het onderzoek niet altijd goed aan op de urgente problemen waarmee boeren worstelen in de praktijk.
De initiatiefnemers van Crkls: Misset Uitgeverij, BO Akkerbouw, Wageningen University & Research, Aeres Hogeschool en Groen Kennisnet willen hier wat aan doen voor een toekomstbestendige landbouw in Nederland die nu voor grote uitdagingen staat.
Het kennisplatform Crkls wil het kaf van het koren scheiden en bewezen kennis gemakkelijk vindbaar maken voor boeren op een plek. De resultaten van alle onderzoeken en praktijkproeven in Nederland worden verzameld en door een onafhankelijke redactie beoordeelt en op een uniforme en compacte wijze gepubliceerd.
Onderzoeksinstituut:
Wageningen University & Research
Locatie:
n.v.t.
Periode:
van 2020 tot 2022
Gefinancierd door:
BO Akkerbouw
Status onderzoek:
Afgerond
Bodemsoort:
n.v.t.
Betrouwbaarheidsscore:
Niet van toepassing
Toelichting bekijken
Ja(a)r(en) van onderzoek:
1
2
3
4
4+
Statistische onderbouwing:
Geen statistische onderbouwing omdat het gaat om literatuuronderzoek.
Herhalingen:
Nee
Betrouwbaarheidsscore onderbouwing
Geen betrouwbaarheidsscore omdat het gaat om literatuuronderzoek.
Aaltjes en bodemschimmels die planten belagen, zijn belangrijke bodemgebonden ziekteverwekkers die voor veel schade kunnen zorgen. In dit rapport is uitgezocht wat er gebeurt als verschillende aaltjes en bodemschimmels samen een plant aantasten.
Conclusies
Cysteaaltjes, wortelknobbelaaltjes en lesieaaltjes gaan de meeste interacties aan, waarbij interacties met Fusarium, Rhizoctonia en Verticillium het meest voorkomen
Interacties leidden in de meeste gevallen tot vertraagde ontwikkeling van het gewas, een versnelde en hogere mate van infectie en meer rot van aangetaste plantendelen
In sommige interacties bleken aaltjes in staat de resistentie tegen een bodemschimmel teniet te doen
In vergelijking met de informatie over interacties in akkerbouwgewassen was er slechts zeer beperkt informatie beschikbaar over interacties in bloem(bol)gewassen
Er zijn een elftal mechanismen van interactie geïdentificeerd, welke uiteenlopen van fysieke aantasting tot manipulatie op moleculair (genetisch) niveau
Beheersing van de plantparasitaire aaltjespopulatie is de beste manier om schade door aaltjes-bodemschimmelcomplexen te beheersen.
Samenvatting
In dit onderzoek is in kaart gebracht wat er gebeurt als aaltjes en bodemschimmels samen een plant aantasten.
Lees meer
Interactietypen
Antagonistisch: De interactie is antagonistisch wanneer de in de interactie betrokken pathogenen samen minder schade veroorzaken dan wanneer ze individueel op de plant voorkomen (1 + 1 = <2).
Additief: De interactie is additief wanneer de in de interactie betrokken pathogenen samen de som van de schade veroorzaken die ze individueel zouden kunnen veroorzaken (1 + 1 = 2).
Synergistisch: De interactie is synergistisch wanner de in de interactie betrokken pathogenen samen meer schade veroorzaken dan de som van de schade die ze individueel zouden kunnen veroorzaken (1 + 1 = >2).
Overzicht van de interacties
In het rapport zijn overzichten gegeven voor de interacties op basis van de aaltjesgroep (cysteaaltjes, wortelknobbelaaltjes, wortellesieaaltjes, stengelaaltjes, bladaaltjes en Trichodoridae), en het klimaat waar ze voorkomen (gematigd of mediterraan/(sub)tropisch).
Interactiemechanismen
De mechanismen via welke aaltjes een interactie aangaan met plantpathogene bodemschimmels zijn: fysieke schade door migratie en voeden, lekken van wortelexudaten (stoffen die door de wortel worden uitgescheiden) en verandering van de samenstelling van de wortelexudaten, verstoring van cel- en weefselfunctie en vorming van afwijkende cellen, extra groei van de schimmel in reuzencellen of lesies, en het onderdrukken van het immuunsysteem.
Beheersing van schade door aaltjes-bodemschimmelcomplexen
De omstandigheden waarin dit soort interacties maximale schade veroorzaken zoals in de modelstudies wordt beschreven, zijn in het veld waarschijnlijk meer uitzondering zijn dan regel. Waar ze toch samen voorkomen, kan beheersing van de schade het beste via beheersing van het aaltje uit het complex verlopen, omdat zij in de meeste gevallen de interactie in gang zetten.
Impactscore
Met de Impactscore laten we zien op welke bedrijfsactiviteiten de onderzoekresultaten
direct effect hebben. Een onderzoeksresultaat kan bijvoorbeeld leiden tot het gebruik
van minder gewasbeschermingsmiddelen of minder meststoffen. Dat vermelden we met een
korte toelichting.
Betrouwbaarheidsscore:
Geen betrouwbaarheidsscore omdat het gaat om literatuuronderzoek.