Rolklaver, voederteelt met potentieel voor akkervogels
Volledig onderzoeksrapportRolklaver, voederteelt met potentieel voor akkervogels
Over Crkls
In de afgelopen decennia is het landbouwkundig onderzoek in Nederland enorm versplinterd en uit elkaar gegroeid. En ja, boeren hebben vertrouwen in onderzoek, maar hun vertrouwen is niet onvoorwaardelijk. Ook sluit het onderzoek niet altijd goed aan op de urgente problemen waarmee boeren worstelen in de praktijk.
De initiatiefnemers van Crkls: Misset Uitgeverij, BO Akkerbouw, Wageningen University & Research, Aeres Hogeschool en Groen Kennisnet willen hier wat aan doen voor een toekomstbestendige landbouw in Nederland die nu voor grote uitdagingen staat.
Het kennisplatform Crkls wil het kaf van het koren scheiden en bewezen kennis gemakkelijk vindbaar maken voor boeren op een plek. De resultaten van alle onderzoeken en praktijkproeven in Nederland worden verzameld en door een onafhankelijke redactie beoordeelt en op een uniforme en compacte wijze gepubliceerd.
Ga naar de inhoud
Onderzoeksinstituut: Inagro
Locatie: West-Vlaanderen, België
Periode: van 2022 tot 2024
Gefinancierd door: Europees Landbouwfonds, West-Vlaanderen
Status onderzoek: Afgerond
Bodemsoort: Zandleem
Betrouwbaarheidsscore:
Rolklaver kan interessant zijn voor landbouw én natuur. Als voederteelt mag de waarde van rolklaver echter niet overschat worden door de lage drogestofopbrengst. Rolklaver groeit traag en is daarmee een goed gewas voor weide- en akkervogels.
Conclusies
- Rolklaver biedt een interessant potentieel voor landbouw en natuur.
- Als stikstoffixeerder zorgt rolklaver voor een toevoeging van stikstof in de bouwvoor die beschikbaar is voor de vervolgteelt.
- Rolklaver zorgt voor een goede doorworteling en structuur van de bouwvoor.
- Rolklaver is een zeer traag ontwikkelend gewas en daardoor weinig concurrerend met onkruid. Beter niet telen op onkruid- of vergrassingsgevoelige percelen.
- Opbrengsten in droge stof zijn eerder laag in vergelijking met andere voedergewassen, vooral in jaar één. In het tweede jaar zijn de drogestofopbrengsten een stuk hoger, maar dan neemt de voederwaarde sterk af.
- Heel wat vogelsoorten, waaronder ook akkervogels als kievit en patrijs, werden op en rond de rolklaverpercelen gespot.
Samenvatting
Enkele meerjarige experimentele rolklaverakkers werden in 2022 aangelegd in West-Vlaanderen. Zowel op de proefvelden van Inagro als bij boeren. De onderzoekers zochten antwoorden op 4 vragen:
(1) Rolklaver als gewas
Rolklaver is een zeer traag ontwikkelende plant wat vooral in het eerste jaar na inzaai zorgt voor een open en ijle vegetatie. Door de open vegetatie kan onkruid of vergrassing een probleem worden. Rolklaver is daarom vooral geschikt als één- of tweejarige teelt.
(2) Rolklaver voor de bodem
Als stikstoffixeerder zorgt rolklaver voor toevoeging van stikstof in de bouwvoor die beschikbaar is voor de vervolgteelt. Nitraatresidu blijft overal onder de drempelwaardes. Rolklaver zorgt voor een goede doorworteling en structuur van de bouwvoor. Na een aantal jaren treedt een lichte, natuurlijke verzuring op van de bodem. Afhankelijk van de uitgangssituatie en de aanhoudingsperiode van de rolklaver kan bekalking nodig zijn.
(3) Rolklaver als voedergewas
Rolklaver is goed machinaal te oogsten, maar omdat het zo’n laag gewas is moet wel opgelet worden niet te diep te maaien. De drogestofopbrengst is laag. Rolklaver kan zeker zijn plaats hebben in het rantsoen van herkauwers, vooral voor jongvee. De jongere snedes kunnen ook in aanmerking komen voor melkvee.
(4) Rolklaver als habitat voor fauna
Rolklaver is een uitstekende bijen- en hommelplant. De lange, snelle en uitbundige (her)bloei trekt heel wat soorten en aantallen aan. Rolklaver scoorde op aantal soorten beter dan luzerne. De vele wormen in de bodem en de vele insecten op en boven de bodem vormen een interessant voedselaanbod voor akkervogels en hun kuikens. In rolklaver werd een hoge aanwezigheid van plaagbestrijdende insectensoorten aangetroffen. Deze kunnen een rol spelen naar aanpalende teelten.
De onderzoekers benadrukken dat dit rapport gebaseerd is op een kleinschalige proefopzet met een beperkt aantal percelen en proefjaren. Meer onderzoek is nodig om bovenstaande conclusies al dan niet verder te onderbouwen.
Aanvullende informatie
- Zie ook de website van Inagro
- En voor het vervolg van dit onderzoek
Impactscore
Met de Impactscore laten we zien op welke bedrijfsactiviteiten de onderzoekresultaten direct effect hebben. Een onderzoeksresultaat kan bijvoorbeeld leiden tot het gebruik van minder gewasbeschermingsmiddelen of minder meststoffen. Dat vermelden we met een korte toelichting.
Gezondheid bodem
Uit het onderzoek blijkt dat er meer regenwormen in de bodem zaten.
Gebruik kunstmest
Rolklaver bindt stikstof en daardoor kan minder stikstofkunstmest worden gebruikt.
Uitspoeling meststoffen
Uit het onderzoek volgt dat er minder stikstofuitspoeling is gemeten.
Betrouwbaarheidsscore:
Het onderzoek is meerjarig uitgevoerd met herhalingen. De resultaten bevatten geen statistische onderbouwing. Het is daarmee betrouwbaar.
