Stikstof, bodemstructuur en slimme teeltkeuzes op Groenbemesterdag 2025
| Project update
Stikstof, bodemstructuur en slimme teeltkeuzes op Groenbemesterdag 2025
Over Crkls
In de afgelopen decennia is het landbouwkundig onderzoek in Nederland enorm versplinterd en uit elkaar gegroeid. En ja, boeren hebben vertrouwen in onderzoek, maar hun vertrouwen is niet onvoorwaardelijk. Ook sluit het onderzoek niet altijd goed aan op de urgente problemen waarmee boeren worstelen in de praktijk.
De initiatiefnemers van Crkls: Misset Uitgeverij, BO Akkerbouw, Wageningen University & Research, Aeres Hogeschool en Groen Kennisnet willen hier wat aan doen voor een toekomstbestendige landbouw in Nederland die nu voor grote uitdagingen staat.
Het kennisplatform Crkls wil het kaf van het koren scheiden en bewezen kennis gemakkelijk vindbaar maken voor boeren op een plek. De resultaten van alle onderzoeken en praktijkproeven in Nederland worden verzameld en door een onafhankelijke redactie beoordeelt en op een uniforme en compacte wijze gepubliceerd.
Groenbemesters bieden oplossingen voor tal van landbouwkundige vraagstukken, maar wat in welke situatie het beste werkt, hangt af van bodem, gewas en teeltstrategie. Antwoorden en oplossingsrichtingen waren er volop tijdens de Groenbemesterdag 2025 in Lelystad: van mengselsamenstelling tot innovatieve machines.
Op vrijdag 27 juni kwamen telers, onderzoekers en bedrijven samen op de Groenbemesterdag in Lelystad om de kansen en uitdagingen van groenbemesters te verkennen. Het thema stikstof en bodemstructuur stonden deze middag centraal. Het programma combineerde veldbezoek, demonstraties en groepsrondes langs acht themastations, waarbij kennisuitwisseling het hoofddoel was.
Acht stations, acht invalshoeken
Binnen het thema ‘Bouwen aan een Sterke Bodem’ varieerden de onderwerpen van mechanisatie, stikstofdynamiek, koolstofopbouw en wortelontwikkeling tot bodemverdichting, handboeken, bodemplagen en praktische zaai- en bewerkingsstrategieën. Veel vragen gingen over het gerichter inzetten van groenbemesters voor stikstofbeheer: het juiste zaai- en inwerkmoment, het voorkomen van nitraatuitspoeling en de bijdrage aan een betere bodemstructuur en ziekteresistentie.
Welk mengsel kies je?
Bij mengsels van groenbemesters werd benadrukt dat de samenstelling bepalend is voor het effect. Diepe wortelaars zoals rammenas verbeteren de doorwortelbaarheid en breken storende lagen, terwijl vlinderbloemigen zoals klaver stikstof vastleggen uit de lucht. Resistente kruisbloemigen kunnen helpen bij het onderdrukken van aaltjes, terwijl granen structuur bieden en organische stof opbouwen. Het combineren van soorten vergroot de biodiversiteit in de bodem en spreidt de risico’s.
Machines in actie
Aan het eind van de middag liet Lemken zien hoe machines groenbemesters efficiënt kunnen onderwerken, met aandacht voor zowel intensieve als bodemsparende bewerkingsmethoden.
Handboeken voor bodemgezondheid en grondbewerking
Tijdens het evenement werden ook de nieuwe digitale handboeken ‘Bodembiologie & ziektewering’ en ‘Grondbewerking’ overhandigd. Tess van de Voorde, projectleider van het KOM-project en senior onderzoeker bodemgezondheid bij WUR, gaf de handboeken officieel aan Erna van der Wal (BO Akkerbouw) en Maria-Franca Dekkers, projectleider PPS Groenbemesters bij WUR. De handboeken zijn gratis te downloaden via Groen Kennisnet en bieden telers praktische handvatten voor duurzaam bodembeheer.
Onderzoek met een lange adem
De Groenbemesterdag sluit naadloos aan bij de bredere onderzoekslijn van WUR. Vanuit de locatie Open Teelten in Lelystad wordt gewerkt aan meerjarige studies naar stikstofdynamiek, koolstofvastlegging en bodemgezondheid. Daarbij wordt samengewerkt met telers, bedrijven en ketenorganisaties binnen publiek-private samenwerkingen. Ook loopt vervolgonderzoek naar de langetermijneffecten van groenbemestermengsels op opbrengststabiliteit, plaagdruk en klimaatrobuustheid.
