Verbetering bodemkwaliteit zandgrond door organischestofbeheer
Volledig onderzoeksrapportVerbetering bodemkwaliteit zandgrond door organischestofbeheer
Over Crkls
In de afgelopen decennia is het landbouwkundig onderzoek in Nederland enorm versplinterd en uit elkaar gegroeid. En ja, boeren hebben vertrouwen in onderzoek, maar hun vertrouwen is niet onvoorwaardelijk. Ook sluit het onderzoek niet altijd goed aan op de urgente problemen waarmee boeren worstelen in de praktijk.
De initiatiefnemers van Crkls: Misset Uitgeverij, BO Akkerbouw, Wageningen University & Research, Aeres Hogeschool en Groen Kennisnet willen hier wat aan doen voor een toekomstbestendige landbouw in Nederland die nu voor grote uitdagingen staat.
Het kennisplatform Crkls wil het kaf van het koren scheiden en bewezen kennis gemakkelijk vindbaar maken voor boeren op een plek. De resultaten van alle onderzoeken en praktijkproeven in Nederland worden verzameld en door een onafhankelijke redactie beoordeelt en op een uniforme en compacte wijze gepubliceerd.
Ga naar de inhoud
Onderzoeksinstituut: Wageningen UR
Locatie: Vredepeel
Periode: van 2011 tot 2016
Gefinancierd door: BO-Akkerbouw
Status onderzoek: Afgerond
Bodemsoort: Zandgrond
Betrouwbaarheidsscore:
Op de zandgrond van WUR-proeflocatie Vredepeel blijkt de gewasopbrengst bij een lagere organische stofaanvoer met gemiddeld 7% te dalen. Aan het eind van de proef was het organische stofgehalte in percelen met een lage aanvoer 0,2 procentpunt lager. De financiële opbrengsten waren wel lager, maar niet significant.
Conclusies
- Een lagere organische stofaanvoer leidt tot een opbrengstvermindering van gemiddeld 7% over een rotatie van 6 gewassen.
- Na 6 jaar is het organische stofgehalte in de bodem 0,2 procentpunt lager in percelen waarin weinig organische stof wordt aangevoerd.
- Bij een lage organische stofaanvoer is het stikstofbodemoverschot significant kleiner. Dit leidt niet tot een significant lagere uitspoeling van nitraten.
- De marktbare opbrengst was niet significant verschillend tussen beide systemen.
Samenvatting
Dit onderzoek is uitgevoerd tussen 2011 en 2016 met twee systemen: STANDAARD en LAAG. In STANDAARD is het doel om evenveel organische stof aan te voeren als er werd afgevoerd. Hiervoor is berekend dat dit 2.000 kilo EOS/ha/jaar is. In LAAG werd alles hetzelfde gedaan, alleen werd hierin geen dierlijke mest aangevoerd. Dit betekende een totale aanvoer van 1.000 kilo EOS/ha/jaar. Voor beide varianten zijn 6 percelen gebruikt in een 6-jarige gewasrotatie met akkerbouw-, groente- en voedergewassen.
Lees meer
Hogere gewasopbrengst
Per systeem is op 2 percelen ook deels compost opgebracht. Met deze compost is bijna 3.000 kg EOS/ha/jaar toegediend. In de percelen in het systeem LAAG betekende dit een 5% hogere gewasopbrengst. In STANDAARD leidde dit niet tot significante verschillen.
Voordat de proef begon zijn op de percelen tussen 2005 en 2008 ook al verschillende hoeveelheden organische stof aangevoerd. Hierdoor werden de percelen uit het systeem LAAG ook minder bemest. Volgens de onderzoekers heeft dit niet of nauwelijks invloed op de uitkomst gehad.
Voor 2005 zijn dezelfde percelen ook onderdeel geweest van systeemonderzoek. De aanvoer van organische stof was toen voor alle percelen gelijk.
Aanvullende informatie
Om meer EOS aan te voeren is het belangrijk om (een deel van) de aanvoer van varkensdrijfmest te vervangen door rundveedrijfmest, vaste mest, champost of compost. Dit zorgt ervoor dat je binnen dezelfde mestruimte meer EOS aanvoert.
Impactscore
Met de Impactscore laten we zien op welke bedrijfsactiviteiten de onderzoekresultaten direct effect hebben. Een onderzoeksresultaat kan bijvoorbeeld leiden tot het gebruik van minder gewasbeschermingsmiddelen of minder meststoffen. Dat vermelden we met een korte toelichting.
Uitspoeling meststoffen
Verlaging van de organische stofaanvoer leidt tot een lager risico op uitspoeling via een lager bodemoverschot en/of lagere uitspoelfractie.
Kosten
Uit het onderzoek blijkt dat bij de vervanging van organische meststoffen gedacht worden aan het vervangen van (een deel van de) varkensdrijfmest door rundveedrijfmest, vaste mest, champost of compost. Dat betekent in het algemeen een verhoging van de kosten.
Gewasopbrengst
Uit het onderzoek blijkt dat bij de vervanging van organische meststoffen gedacht worden aan het vervangen van (een deel van de) varkensdrijfmest door rundveedrijfmest, vaste mest, champost of compost. Dat betekent in het algemeen een verhoging van de kosten. Dat vertaalt zich echter wel in hogere opbrengsten.
Betrouwbaarheidsscore:
Het gaat hier om een vergelijking tussen twee teeltsystemen.
