Resistentiemanagement voor beheersing Phytophthora infestans
Resistentiemanagement voor beheersing Phytophthora infestans
Foto's: Wageningen UR
Over Crkls
In de afgelopen decennia is het landbouwkundig onderzoek in Nederland enorm versplinterd en uit elkaar gegroeid. En ja, boeren hebben vertrouwen in onderzoek, maar hun vertrouwen is niet onvoorwaardelijk. Ook sluit het onderzoek niet altijd goed aan op de urgente problemen waarmee boeren worstelen in de praktijk.
De initiatiefnemers van Crkls: Misset Uitgeverij, BO Akkerbouw, Wageningen University & Research, Aeres Hogeschool en Groen Kennisnet willen hier wat aan doen voor een toekomstbestendige landbouw in Nederland die nu voor grote uitdagingen staat.
Het kennisplatform Crkls wil het kaf van het koren scheiden en bewezen kennis gemakkelijk vindbaar maken voor boeren op een plek. De resultaten van alle onderzoeken en praktijkproeven in Nederland worden verzameld en door een onafhankelijke redactie beoordeelt en op een uniforme en compacte wijze gepubliceerd.
Onderzoeksinstituut:
Wageningen UR + zie onder Samenwerking
Locatie:
Diverse locaties
Periode:
van 2025 tot 2028
Gefinancierd door:
Topsectoren
Status onderzoek:
Lopend
Bodemsoort:
Diverse bodemsoorten
Phytophthora blijft een groot probleem voor de aardappelteelt. Door snelle veranderingen in de pathogenpopulatie, doorbraken in rassenresistentie en toenemende resistentie tegen gewasbeschermingsmiddelen, neemt de druk op bestaande strategieën toe. Dit project richt zich op praktische tools en inzichten om telers en adviseurs te helpen met een robuuste, duurzame aanpak.
Uitdaging: een steeds slimmer wordende tegenstander
Snelle adaptatie: Phytophthora infestans verandert voortdurend, met doorbraken in rassen die eerder resistent waren, en verlies van werkzaamheid bij middelen.
Meer druk op middelengebruik: In de gangbare teelt stijgt het middelengebruik om schade te beperken.
Grote economische schade in biologische teelt: In biologische systemen kunnen mislukte oogsten door Phytophthora forse economische gevolgen hebben.
Onzekerheid over de te volgen strategie: Zonder actuele data en tools is het moeilijk om te kiezen voor het juiste ras of juiste timing van bestrijding.
Doel van het project
Het project heeft als doel om resistentiemanagement te versterken als onderdeel van een geïntegreerde aanpak tegen Phytophthora. De focus ligt op het behouden van de effectiviteit van resistente rassen en gewasbeschermingsmiddelen en op het verminderen van de afhankelijkheid van chemische bestrijding.
Daarbij wordt kennis uit onderzoek vertaald naar de praktijk, zodat telers en adviseurs beter kunnen inspelen op veranderingen in de populatie van Phytophthora infestans.
Aanpak: slimme instrumenten + praktijkproeven
Het project bestaat uit meerdere samenhangende deelactiviteiten:
Monitoring & dataverzameling Continue bewaking van de Phytophthora-populaties, met aandacht voor virulentiepatronen, nieuwe types en verspreiding in het veld.
Ontwikkeling en verbetering van tools Nieuwe technologieën ondersteunen de sector bij het volgen en beoordelen van infectiedruk. Voorbeelden zijn geautomatiseerde val- en meetsystemen, sporesensoren en analysetools die helpen bij vroegtijdige detectie.
Praktijkproeven In samenwerking met telers worden proeven uitgevoerd in zowel gangbare als biologische teeltsystemen. Op deze manier wordt duidelijk hoe verschillende strategieën en rassen presteren onder wisselende omstandigheden.
Beslissingsondersteuning De verzamelde gegevens worden geïntegreerd in bestaande en nieuwe beslissingsondersteunende systemen. Daarmee kunnen adviezen beter worden afgestemd op actuele risico’s en resistentie-informatie.
Kennisdeling Resultaten worden gedeeld via praktijknetwerken, veldbijeenkomsten, nieuwsbrieven en online sessies, zodat kennis snel beschikbaar komt voor de sector.
Verwachte resultaten
Het project levert kennis en instrumenten op waarmee:
resistentiemanagement structureel wordt versterkt
het gebruik van middelen kan worden beperkt
rassenkeuze beter kan worden afgestemd op actuele omstandigheden
de aardappelteelt economisch en ecologisch duurzamer wordt
Samenwerking
Het project is een publiek-private samenwerking tussen onderzoeksinstellingen, ketenpartners en de aardappelsector.
Project-team
Daniël de Jong
Onderzoeker Innovatie & Transitie Processen bij Wageningen Plant Research.
Tool tegen Phytophthora
PhytoAlert is een nieuwe digitale tool die aardappeltelers en adviseurs ondersteunt in de strijd tegen Phytophthora. De tool maakt het mogelijk om anoniem meldingen te doen van Phytophthora-aantastingen in de aardappelteelt.
