Ketenproject verbetering pootgoedkwaliteit

In 2016 waren er veel problemen met de opkomst van consumptieaardappelen. Leveranciers en afnemers van pootaardappelen besloten daarom samen met de NAK het ‘Ketenproject verbetering pootgoedkwaliteit’ te starten.

Het eerste doel was om de oorzaken van de slechte opkomst vast te stellen. Daarnaast is een stresstest ontwikkeld om de vitaliteit van partijen pootaardappelen vast te stellen voordat ze het bedrijf van de pootgoedteler verlaten. De stresstest wordt ingezet om kwetsbare partijen pootaardappelen op te sporen.

Het ‘Ketenproject verbetering pootgoedkwaliteit’ heeft ook aangetoond dat de oorzaak van opkomstproblemen bij consumptieaardappelen weliswaar deels bij de partij pootgoed kan worden gezocht, maar zeker ook bij de manier waarop pootgoedtelers, transporteurs en consumptietelers met een partij pootgoed omgaan. Voor alle ketenpartijen gelden algemene adviezen hoe ermee om te gaan voor afleveren, tijdens transport en na ontvangt door de consumptieteler.

Aandachtspunten voor de pootgoedteler

• ken je partij, weet hoe die gegroeid is en doe bij twijfel een extra kwaliteitscontrole
• raadpleeg bij twijfel over de kwaliteit altijd de buitendienst
• zorg voor een goede traceerbaarheid per partij
  • –> voorkom vermenging van goede partijen met kwetsbare partijen
  • –>stresstest wordt, indien nodig, door het handelshuis per perceel/partij uitgevoerd
  • –>partijen die door de stresstest komen, kunnen aangemerkt worden als ‘goed’
• voorkom vocht en condens in de partij pootgoed
• beperk de valhoogtes bij alle handelingen
• zorg ervoor dat de partij op de afgesproken datum klaar staat
• controleer de partij nog een keer vlak voor de verlading
• lever het pootgoed – bij losse levering – niet te koud af (minimaal 8 graden)
• weiger te laden in opleggers of kipwagens zonder valbreker

Aandachtspunten voor de transporteur

• tijdige en volledige communicatie naar pootgoedteler én afnemer is van wezenlijk belang
• kom gemaakte afspraken over laden en leveren altijd na
• koppel tijdig naar opdrachtgever(s) terug wanneer er niet geladen kan worden
• voorkom dat de aardappel onnodige extra laadbewegingen hoeft te maken
• let op valhoogte bij losse verlading en verplicht het gebruik van valbrekers (in ieder compartiment)
• controleer de trailer of deze schoon is en er geen aardappelen van een eerdere lading in de onderlosser zijn achtergebleven (vermenging)

Aandachtspunten voor de consumptieteler

• vraag de buitendienst altijd naar specifieke raskenmerken, het ras-advies en aandachtspunten
• geeft tijdig aan in welke week pootgoed ontvangen kan worden
• vroeg ontvangen betekent dat de faciliteiten voor bewaring goed moeten zijn
  • –>gebruik in kipwagens altijd valbrekers
  • –>schuur moet tijdig beschikbaar zijn
  • –>géén bewaring waar kiemremming is toegepast
  • –>pas óók op met kiemremmingsmiddelen in naburige opslagcellen
  • –>bewaar pootgoed bij voorkeur in kuubskisten
  • –>een big bag of kipper is een transportmiddel, maar niet geschikt voor opslag
  • –>los bewaren (storthoogte max 80 cm) op een bij voorkeur beluchte schuurvloer gaat enkele weken goed
  • –>beperk valhoogtes altijd tot een minimum
  • –>bewaar pootgoed droog en niet te koud
• neem bij ontvangst van het pootgoed een monster voor én tijdens het lossen (lossen = acceptatie) en controleer dat op rot
• bij twijfel meteen stoppen met lossen en de buitendienst bellen
• houd afzonderlijke partijen pootgoed tot en met het planten gescheiden en markeer de afzonderlijke partijen in het veld (traceerbaarheid)
• voorkom temperatuurschommelingen, vocht en condens in de partij pootgoed
• controleer het pootgoed tijdens bewaring tot het moment van poten frequent op rot en neem bij twijfel contact op met de buitendienst.
• na bewaring op vloer, tot vlak voor planten
• –>beperk valhoogtes tijdens het opscheppen op kipwagens want elke beschadiging van de knol is een invalspoort voor schimmels en bacteriën

In deze animatie wordt kort en bondig uitgelegd waarom het ‘Ketenproject verbetering pootgoedkwaliteit’ is gestart en wat de verwachtingen zijn.

Onderzoeker Johannes Ransijn legt uit welk onderzoek ten grondslag ligt aan het ontwikkelen van een stresstest voor pootaardappelen.

Meer weten? Stel je vraag!

Wil je meer weten over de aanleiding en achtergronden van het onderzoek, mail je vraag dan naar Dick Hylkema (directeur NAO) hylkema@nao.nl

Download de checklist

Zorgvuldig omgaan met pootaardappelen verkleint de kans op achteruitgang van een partij. Voor pootgoedtelers, logistieke partijen en consumptietelers is een checklist met aandachtspunten beschikbaar.
Download checklist

Literatuurstudie

Parallel aan het onderzoek ‘Ketenproject verbetering pootgoedkwaliteit’ heeft onderzoeker Johannes Ransijn een literatuurstudie gedaan. Het rapport van deze studie kun je downloaden.

Eindrapport beschikbaar

Het eindrapport van het Ketenproject verbetering pootgoedkwaliteit kun je downloaden