Ketenproject Nederlandse Brouwgerst – De basis voor heerlijk bier
Ketenproject Nederlandse Brouwgerst – De basis voor heerlijk bier
In de afgelopen decennia is het landbouwkundig onderzoek in Nederland enorm versplinterd en uit elkaar gegroeid. En ja, boeren hebben vertrouwen in onderzoek, maar hun vertrouwen is niet onvoorwaardelijk. Ook sluit het onderzoek niet altijd goed aan op de urgente problemen waarmee boeren worstelen in de praktijk.
De initiatiefnemers van Crkls: Misset Uitgeverij, BO Akkerbouw, Wageningen University & Research, Aeres Hogeschool en Groen Kennisnet willen hier wat aan doen voor een toekomstbestendige landbouw in Nederland die nu voor grote uitdagingen staat.
Het kennisplatform Crkls wil het kaf van het koren scheiden en bewezen kennis gemakkelijk vindbaar maken voor boeren op een plek. De resultaten van alle onderzoeken en praktijkproeven in Nederland worden verzameld en door een onafhankelijke redactie beoordeelt en op een uniforme en compacte wijze gepubliceerd.
Onderzoeksinstituut: Wageningen UR, Field Crops, Bioscience, Food Chem.
Locatie: Diverse locaties in Nederland
Periode: van 2024 tot 2028
Gefinancierd door: 16 partijen in de gerst-, mout- en bierketen
Status onderzoek: Lopend
Bodemsoort: diverse bodemsoorten
Een heerlijk koud biertje na een harde dag werk. Voor veel mensen klinkt dat als een perfect moment van ontspanning. Maar dan moet het biertje wel lekker zijn. En daar komen ingrediënten als gerst en mout bij kijken. De basis zeg maar. En die moet natuurlijk wel goed zijn. Daarom is er in 2024 een onderzoek gestart om de kwaliteit en duurzaamheid van Nederlands brouwgerst te verbeteren. Het unieke aan dit onderzoek is dat de hele gerst-, mout- en bierketen samenwerkt om het Nederlandse brouwgerst een positieve impuls te geven.
De teelt van gerst heeft tal van voordelen. Een lage nutriëntenuitspoeling en een hoge aanvoer van organische stof bijvoorbeeld. Maar gerst zorgt ook voor een effectieve beheersing van onkruid in rotatiesystemen. Toch is het areaal zomergerst de afgelopen decennia met 50% afgenomen, waardoor meer brouwgerst uit het buitenland gehaald moet worden. Consumenten hechten anno 2024 echter steeds meer waarde aan lokaal geteelde grondstoffen waardoor er een toenemende vraag naar regionaal én duurzaam geteelde brouwgerst ontstaat.
Om de productie van hoogwaardig Nederlands brouwgerst te stimuleren is het PPS Brouwgerst project gestart: een Publiek Private Samenwerking tussen ketenpartijen en het Ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN). Het ambitieuze initiatief heeft als doel om de Nederlandse gerst-, mout- en bierketen toekomstbestendig te maken door diepgaand brouwkundig-, proteomics- akkerbouwkundig onderzoek uit te voeren. In het onderzoek wordt ook rekening gehouden met de uitdagingen van het veranderende klimaat. Het project bestaat uit drie werkpakketten:
● Ketenanalyse: in dit onderdeel wordt het effect van klimaatverandering op de gerstteelt in Europa onderzocht en wordt de impact hiervan op de positie van Nederlandse brouwgerst ten opzichte van andere landen bepaald. Ook wordt nagegaan wat de huidige concurrentiepositie van brouwgerst is ten opzichte van andere (graan)gewassen en wordt gekeken hoe de financiële aantrekkelijkheid vergroot kan worden.
● Teelt van de toekomst: dit werkpakket moet leiden tot een optimalisatie van teeltmethoden met minder en duurzamere inputs en met behoud (en mogelijk verbetering) van de huidige gewasopbrengst en brouwkwaliteit. Hierbij wordt gezocht naar stikstof efficiëntere rassen en alternatieve bemestingsmethoden. Daarnaast wordt er gekeken of gerstteelt zonder fungiciden, of met alleen ‘groene’ fungiciden, mogelijk is. De effecten van verschillende zaaitijdstippen op droogtolerantie, opbrengst en kwaliteit zullen zo automatisch duidelijk worden.
● Proteomics- en zetmeelonderzoek: dit onderzoek richt zich op de eiwitsamenstelling en zetmeelkwaliteit van de gerstkorrel. Deze worden beïnvloed door diverse factoren zoals ras, grondsoort, bemesting en weersomstandigheden. Door een proteomics-aanpak te combineren met biochemische en mout/brouwtechnische analyses kan nagegaan worden hoe de samenstelling van eiwitten, enzymen en zetmeel de brouwkwaliteit beïnvloed.
Door het vernieuwende karakter van het onderzoek is een PPS-subsidie toegekend van 50% van de onderzoekskosten. De gehele bierketen, van veredeling, teler en handelaren, tot mouters en brouwers werken in het project samen om de propositie en toekomst van in Nederland geteeld brouwgerst veilig te stellen. De insteek is om het areaal brouwgerst in Nederland te vergroten met kwalitatief, hoogstaand brouwgerst, met een goede financiële opbrengst voor de telers. Het onderzoek wordt in opdracht van Stichting NIBEM uitgevoerd door Wageningen University & Research.
Dit project zet niet alleen in op een duurzame toekomst voor de Nederlandse brouwgerst, maar draagt ook bij aan de groeiende vraag naar lokaal en verantwoord geteelde producten. Samen maken we de Nederlandse graan-, mout- en bierketen klaar voor de toekomst!
Lees ook: Uniek onderzoek van start om toekomstig biertje duurzamer én lekkerder te maken (2024)