Voorkom spruitvorming en kale uien tijdens langdurige bewaring
Uien in opslag. - Foto: Peter Roek
Over Crkls
In de afgelopen decennia is het landbouwkundig onderzoek in Nederland enorm versplinterd en uit elkaar gegroeid. En ja, boeren hebben vertrouwen in onderzoek, maar hun vertrouwen is niet onvoorwaardelijk. Ook sluit het onderzoek niet altijd goed aan op de urgente problemen waarmee boeren worstelen in de praktijk.
De initiatiefnemers van Crkls: Misset Uitgeverij, BO Akkerbouw, Wageningen University & Research, Aeres Hogeschool en Groen Kennisnet willen hier wat aan doen voor een toekomstbestendige landbouw in Nederland die nu voor grote uitdagingen staat.
Het kennisplatform Crkls wil het kaf van het koren scheiden en bewezen kennis gemakkelijk vindbaar maken voor boeren op een plek. De resultaten van alle onderzoeken en praktijkproeven in Nederland worden verzameld en door een onafhankelijke redactie beoordeelt en op een uniforme en compacte wijze gepubliceerd.
Onderzoeksinstituut:
Wageningen University & Research
Locatie:
Nederland
Periode:
van 2006 tot 2010
Gefinancierd door:
Productschap Akkerbouw
Status onderzoek:
Afgerond
Bodemsoort:
Kleigrond
Betrouwbaarheidsscore:
Toelichting bekijken
Ja(a)r(en) van onderzoek:
1
2
3
4
4+
Statistische onderbouwing:
Het onderzoek is statistisch onderbouwd.
Herhalingen:
Ja
Betrouwbaarheidsscore onderbouwing
Het onderzoek is meerjarig uitgevoerd en in herhalingen. Het onderzoek is statistisch onderbouwd. Het onderzoek is zeer betrouwbaar.
Jaarrond levering van uien vereist het effectief onderdrukken van spruitvorming tijdens langdurige bewaring. Vanaf 1960 is Maleine hydrazide (MH) het meest effectieve middel voor spruitremming. Uit studies blijkt dat bespuiten met MH het meest effectief is wanneer toegepast bij het begin van het strijken van het loof (tot 50% gestreken loof). Naast spruitremming kan door vroeg te oogsten bij een hogere stikstofgift ook de kans op kale uien worden verminderd. Er zijn wel rasverschillen.
Conclusies
Indien het gewas langer groen blijft kan ook een MH-bespuiting op een volledig gestreken gewas nog voldoende spruitrust tot gevolg hebben.
Te vroeg spuiten met MH kan holle/voze uien tot gevolg hebben (wel grote rasverschillen in aantallen).
Hogere stikstofgift leidt tot vermindering van de hardheid van de uien.
Verhouding tussen de bol-diameter en de hals-diameter 3:1 is geen goede maat voor de bepaling van het spuittijdstip met MH.
De bepaling van het aantal bladloze rokken is tijdrovend en geen goed criterium om het moment van MH bespuiten vast te stellen.
Beschadigde uien (kale uien) gaan sneller over tot spruitvorming.
Samenvatting
Nederland exporteert 95% van haar uien wereldwijd. Voor jaarrond levering is een constant hoge kwaliteit van zaaiuien van groot belang.
Het voorkomen van spruitvorming tijdens bewaring, transport en afzet is daarbij noodzakelijk. Het meest effectief om spruitvorming te onderdrukken is een bespuiting tijdens de teelt met Maleine hydrazide (MH).
Het gebruik van MH is echter onder druk te komen staan. Op 1 november 2017 is de toelating van het gebruik van MH met 15 jaar verlengd. Voorwaarde voor de verlenging was een verlaging van het bijproduct hydrazine met een factor 30-40. Deze schonere vorm van MH is toegelaten tot 31 oktober 2032.
In 2006 is een literatuurstudie gedaan om de kennis omtrent spruitvorming en kale uien (uien met scheuren in de buitenste rokken) tijdens de bewaring te verzamelen. De spruitrust was vaak onvoldoende ondanks de behandeling met een spuitremmer. Een ander probleem was het optreden van kale uien op het moment dat de uien uit de bewaring gehaald werden.
Van 2007 tot 2010 zijn proeven gedaan om het optimale moment van de MH-bespuiting en het effect van stikstofbemesting op het optreden van kale uien te onderzoeken.
Lees meer
Doel
Het optimaliseren van de langdurige bewaring van zaaiuien voor het behouden van een constant hoge kwaliteit (voor de export).
Methode
Literatuurstudie:
In 2006 is relevante kennis in de wetenschappelijke literatuur en rapporten in kaart gebracht.
Experimenten 2007 – 2010:
In de jaren 2007 tot en met 2009 zijn bij verschillende uienrassen onder verschillende omstandigheden MH-bespuitingen gedaan voor het bepalen van het juiste MH-spuitmoment.
In 2008 en 2009 is bij twee uienrassen de mate van stikstofbemesting onderzocht op de vorming van kale uien.
Resultaten
De snelheid waarmee de spuitrust stopt, is vooral afhankelijk van het ras en van de bewaartemperatuur.
Binnen een ras is er een grote variatie in snelheid van spruitvorming. Dit geldt ook voor hybride rassen.
Het ras Julia is duidelijk gevoeliger voor het optreden van kale uien dan Summit. Dit verschil wordt vooral zichtbaar bij een later oogsttijdstip.
MH-bespuiting op het moment van begin strijken gaf in 2007 bij Summit en Hysink, bij beide stikstofbemestingsniveaus, voor spruitremming en afwezig zijn van holle/voze uien, een goed resultaat.
Er zijn geen duidelijke rasverschillen in opname capaciteit van MH.
Impactscore
Met de Impactscore laten we zien op welke bedrijfsactiviteiten de onderzoekresultaten
direct effect hebben. Een onderzoeksresultaat kan bijvoorbeeld leiden tot het gebruik
van minder gewasbeschermingsmiddelen of minder meststoffen. Dat vermelden we met een
korte toelichting.
Gewasopbrengst
Meer
MH is het meest effectief op remming van spruitvorming, wanneer toegepast bij het begin van het strijken van het loof (tot 50% gestreken loof) en door vroeg te oogsten bij een hogere stikstofgift is de kans op kale uien lager, waardoor de kwaliteit (opbrengst) hoger is na langdurige bewaring.